NRC Onbehaarde Apen
Dettagli canale
NRC Onbehaarde Apen
Onbehaarde Apen is de wekelijkse wetenschapspodcast van NRC. Presentatoren Gemma Venhuizen en Karlijn Saris bespreken met de wetenschapsredactie kleine ontdekkingen, wilde theorieën, wereldschokkende inzichten en alles wat daar tussenin zit.
Episodi recenti
392 episodi
Op de dag van Alfred Nobel: het verhaal van dynamiet en de Nobelprijzen
Vandaag worden de jaarlijkse Nobelprijzen officieel uitgereikt aan wetenschappers in de natuurkunde, medicijnen, scheikunde en economie. En dan zijn e...
Kittens besmet met vogelgriep. Springt het virus nu ook over op de mens?
In Europa zijn nooit eerder zoveel wilde vogels besmet geweest met vogelgriep als nu. Inmiddels vallen zelfs huisdieren ten prooi aan de ziekte. De an...
Zzzip! Hoe je de knal van twee zwarte gaten op aarde kan horen
Botsende sterren en zwarte gaten veroorzaken zwaartekrachtgolven in de ruimtetijd die zelfs op aarde waarneembaar zijn. In 2015 werd er zo’n golf voor...
Hoe word je een heilige?
De zestienjarige Carlo Acutis, een diep gelovige jongen uit een niet-religieus gezin, overleed aan leukemie en werd onlangs heilig verklaard. De ‘cybe...
Op reis met de kaalkopibissen hoe vogels naar Spanje leren migreren achter een ultralicht vliegtuig
Een groep bedreigde kaalkopibissen in Zuid-Duitsland moet een nieuwe migratieroute aanleren naar Zuid-Spanje. Ze krijgen hulp van een wetenschapper di...
De evolutie van onze bloedgroepen, waarom hebben we er 388?
Het ene bloed is het andere niet. Wat er bij jou door je aderen stroomt, kan bij iemand anders juist een levensgevaarlijke reactie veroorzaken. De blo...
Kunstmatig maanlicht en nep-eb en vloed: zo kweken onderzoekers koralen in het aquarium
Koralen vormen de meest biodiverse ecosystemen onder water: ze zijn kleurrijk, levendig en vol leven. Maar door klimaatverandering, vervuiling en over...
Hoe klonk het Nederlands 300 jaar geleden - en hoe klinkt het over 300 jaar?
Als je driehonderd jaar geleden over straat liep in Nederland, kon je een gesprek misschien nog nét volgen. Ga je nóg verder terug, dan wordt het al s...
Hoe chimpanseeonderzoeker Jane Goodall icoon werd van de natuurbescherming (en bijna ruzie kreeg met Gemma)
Jane Goodall, de Britse wereldberoemde chimpanseeonderzoeker en natuuractivist, is op 91-jarige leeftijd overleden. Op 26-jarige leeftijd veranderde z...
Nobelprijs voor scheikunde voor „een nieuw soort moleculaire architectuur”
Woensdag wonnen Susumu Kitagawa, Richard Robson en Omar M. Yaghi de Nobelprijs voor Scheikunde voor de ontwikkeling van „een nieuw soort moleculaire a...
Nobelprijs voor natuurkunde naar tastbaar maken van quantum-effect
De Nobelprijs voor de Natuurkunde is dinsdag uitgereikt aan John Clarke (1942 ), Michel H. Devoret (1953) en John Martinis (1958) voor hun onderzoek n...
Nobelprijs voor geneeskunde voor fundamenteel onderzoek naar immuunsysteem
De Japanse Shimon Sakaguchi en Amerikaanse Mary E. Brunkow en Fred Ramsdell deden fundamentele kennis op over de manier waarop het immuunsysteem eigen...
Horror in de nacht: luis, schurftmijt en bedwants slapen graag met jou in één bed
Voor wie zich ’s nachts soms eenzaam voelt is het wellicht een troost om te weten dat je nooit écht alleen bent. Miljoenen microben kruipen tijdens je...
De vulpen is een natuurkundig hoogstandje – van capillaire werking tot oppervlaktespanning
De één roemt het schrijfgevoel, de ander de ervaring, de esthetiek; wie denkt dat de computer het schrijven met een vulpen heeft vervangen, heeft het...
Met één infuus genezen van MS of bloedkanker? Het lijkt mogelijk met deze immuuntherapie.
CAR-T, een therapie die ziekmakende cellen opruimt, was al veel belovend in kankeronderzoek, maar laat nu ook goede resultaten zien bij het behandelen...
ASMR: waarom fluisteren en knisperen kalmeert
Een fluisterende stem, zacht getik, gefriemel met een papiertje — voor miljoenen mensen is het pure ontspanning. ASMR, een zintuiglijke sensatie die v...
Een goede metafoor inspireert en verleidt, maar wat als ze misleidt?
Een wolk van een baby, de strijd tegen kanker, de economie die hapert als een oude motor. Metaforen kunnen ons helpen situaties of verschijnselen in é...
HERHALING: zo vanzelfsprekend is het christendom niet
We zien het christendom als een strak georganiseerde kerk, met eeuwenoude tradities die vanaf de ontstaansperiode onveranderd zijn. Maar iedere tijd h...
HERHALING: hoe navigeerden de Polynesiërs zonder kaart of kompas?
In 1769 maakt de Polynesische meesternavigator Tupaia een zeekaart voor de Engelse ontdekkingsreiziger James Cook. Al kort daarna werd de kaart bespot...
Zomerserie over de toekomst: kun je de toekomst voorspellen met een rekenmodel?
Donald Trump schept dagelijks zoveel onzekerheid met zijn importheffingen, dat economen overuren maken in het voorspellen van de toekomst. En er zijn...
Zomerserie over de toekomst: waarom piekeren we toch zoveel over wat komen gaat?
Uren wakker liggen in de nacht, vanwege een afspraak morgen. Op de fiets peinzen over wat er gebeurt als je je baan verliest, of over die gênante opme...
Zomerserie over de toekomst: toekomstvoorspellen is te leren
Speculeren over de toekomst doen we allemaal, maar deelnemers van online forecasting-toernooien pakken het serieuzer aan. En met succes. Laura Wismans...
Zomerserie over de toekomst: is archeologisch erfgoed beter af in de grond?
Potscherven uit de middeleeuwen, houtskool uit de steentijd: diep in de bodem zit het verleden, wachtend om in de toekomst opgegraven te worden. Toch...
Zomerserie over de toekomst: hoe kan Nederland zich wapenen tegen flashfloods?
Ze leiden tot straten die blank staan en kelders die onderlopen: flash floods. Die plotselinge overstromingen door hevige regenval zullen door klimaat...
Zomerserie over de toekomst: Had het orakel van Delphi toch gelijk?
Van orakels tot koffiedik kijken – voor veel heersers uit het verleden waren tekens en voorspellingen geen bijgeloof, maar belangrijke hulpmiddelen bi...
Slecht nieuws voor de knoflookpad: het Nederlands ven verdroogt.
Minder regen en meer zon: het wordt steeds vaker en langer droog. In Nederland vallen vennen nu regelmatig droog. Wat betekent dit voor de dieren in e...
Zal AI ooit de grootste wiskundige problemen oplossen?
Een programma dat wiskundige bewijzen kan leveren, een digitale assistent die meekijkt met ploeterende wiskundigen. Kunstmatige intelligentie betreedt...
Het misverstand genen
We zien DNA meestal als onze vaste kern – iets wat we van onze ouders krijgen en doorgeven aan onze kinderen. Vroeger dacht ook de wetenschap zo. Maar...
De wolf blijft in Nederland, maar hoe?
Tien jaar na de terugkeer van de wolf woedt het maatschappelijk debat over zijn plek in Nederland heviger dan ooit. Sommigen zijn verrukt dat de wolf...
'Even ergens heen': waarom ik pas na 39 jaar met mijn moeder over haar darmziekte praatte
In een tijd waar veel medische aandoeningen worden gedeeld, voelen de chronische darmziektes colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn als het laatste t...
Een nieuw vaccin tegen gordelroos verkleint kans op alzheimer
Bijna 90 procent van de wereldbevolking draagt herpes bij zich, soms zichtbaar als koortslip of gordelroos, soms sluimerend diep in het lichaam. Onder...
Onbehaarde Apen LIVE: hoe alcohol in de mens kwam
Alcohol is bijna net zo oud als het heelal zelf. De consumptie door zoogdieren begon een stuk recenter - zo’n zestig miljoen jaar geleden, in de vorm...
Hebben pinguïns nog een toekomst?
Ze leven op totaal verschillende plekken — van Zuid-Afrikaanse rotskusten tot het ijs van Antarctica — maar overal wankelt hun bestaan. De vis raakt o...
De viering van absurde wetenschap
Ze laten je eerst lachen – en dan nadenken. De Ig Nobelprijzen zijn de vrolijke tegenhangers van de échte Nobelprijzen, voor onderzoek dat op het eers...
Dit wordt een leuke aflevering (zegt de optimist)
Sommige mensen zien de wereld door een roze bril, terwijl anderen altijd uitgaan van het ergste. Waarom is de één optimist en de ander een pessimist?...
Beton is het fundament van de beschaving. Maar kan het ook duurzaam?
De Romeinen gebruikten al beton in veel van hun bouwwerken, bijvoorbeeld het Pantheon in Rome. Tegenwoordig zit beton in bijna alle bouwconstructies....
Hoe hopeloos is de strijd tegen verzanding in de Waddenzee?
Onbehaarde Apen ging wadlopen in het grootste droogvallende getijdengebied ter wereld en zag er de constante beweging van water en zand. Prachtig, maa...
Ook de Nederlandse natuur kan dodelijk giftig zijn als je even niet oplet
Veel in de Nederlandse natuur is eetbaar, maar sommige soorten kun je beter niet opeten. Wat gebeurt er precies wanneer je een giftige plant hebt gege...
De mens loopt al miljoenen jaren, maar wandelt pas recent
Sinds de mens op twee benen is gaan staan, zijn we in wezen altijd onderweg. Maar wandelen, lopen voor plezier en ontspanning, is pas een recente ontw...
Ons ‘zonnetje’ is bijna 110 keer groter dan de aarde. Hoe goed kennen we onze eigen ster?
Ze warmt ons op, onze zon, onze ster, die we zo graag zien. Toch weten we maar weinig van haar af. Twee onbemande onderzoeksschepen zijn onlangs dicht...